از آنجایی که عسل به عنوان یک ماده قوی، سرشار از املاح و بسیار مفید شناخته میشود، در بازار خرید، تقاضای بالایی دارد. اما از زمانی که پای عسل تقلبی به بازار باز شد، بسیاری از خریداران شروع به جستجو برای پیدا کردن راهی جهت تشخیص اصل بودن این محصول کردند.
شکرک زدن عسل، یکی از راهکارهایی بود که افراد بسیاری، آن را نشانه طبیعی بودن عسل میدانستند. اما آیا عسل طبیعی شکرک میزند یا این، باوری غلط است؟ در ادامه متن، به شما خواهیم گفت که شکرک زدن عسل، چه دلیلی دارد. پس با ما همراه باشید.
عسل شکرک زده به چه شکل است؟
عسل به صورت متداول و از دید مردم، محصولی است که از رنگی زیبا و شفاف برخوردار است. رنگ عسل، بسته به نوع گیاهی که عسل از شهد آن تهیه شده، متفاوت است. اما برخی افراد، شفاف بودن این محصول را دلیلی بر اصل بودن آن میدانند. همانطور که در روشهای تشخیص عسل طبیعی از عسل تقلبی گفتیم، رنگ و شفافیت عسل، به نوع گیاهی که زنبور عسل از آن تغذیه میکند بستگی دارد.
عسل شکرک زده، عسلی است که فرم مایع خود را از دست داده و بافتی سفت و رنگی تیره پیدا کرده است.
چرا عسل طبیعی شکرک میزند؟
زنبور عسل، شهد گل را با بزاق دهان خود مخلوط کرده و به کندو میبرد. اگر عسل خام را در آزمایشگاه برای تشخیص مواد اصلی، مورد آزمایش قرار دهیم، خواهیم دید که این محصول، حاوی مقادیر بسیار کمی ساکاروز و مقادیر زیادی فروکتوز و گلوکز است. میزان فروکتوز و گلوکز در این محصول، آنقدر زیاد است که میتوان گفت عسل، از قند اشباع شده است.
گلوکز ماده قندی است که تمایل بسیار بالایی به منجمد شدن و تبلور دارد. در مقابل، فروکتوز در مقابل انجماد مقاومت دارد. بنابراین مدت زمانی که طول میکشد تا عسل طبیعی، شکرک بزند، به نسبت این دو ماده در محصول، میزان رطوبت موجود در آن، گردههای داخل عسل و دما بستگی دارد.
به همین دلیل میتوان انتظار داشت که برخی عسلها، بعد از گذشت مدت زمانی، بافتی سفت و رنگی تیره به خود بگیرند، که به آن اصطلاحا شکرک زدن گفته میشود. جالب است بدانید که عمل شکرک زدن عسل، در اصل “رس بستن” نام دارد.
اما همانطور که مقدار رطوبت و گرده گل در هر عسلی متفاوت است، میزان نسبت این دو ماده (گلوکز و فروکتوز) در تمام عسلها به یک مقدار نیست. به دلیل این که زنبوران هر کندو در مناطق مختلف، از شهد گیاهان متفاوتی تغذیه میکنند و شهد گل، در نسبت گلوکز و فروکتوز تاثیر دارد.
با توجه به مطلب بالا، ممکن است یک عسل با گذشت چند ماه و عسل دیگری با گذشت چند سال، شکرک بزند.
از آنجایی که عسل به صورت زلال و با رنگ طبیعی، برای مصرفکنندگان دلنشینتر است، در هنگام فرآوری کردن عسل طبیعی، آن را حرارت میدهند. در نتیجه، عسلهای فرآوری شده شکرک نمیزنند.
اما شکرک نزدن یا رس نبستن یک عسل هم دلیلی بر تقلبی بودن آن نیست. ممکن است به خاطر نوع گیاهی که زنبوران از شهد آن استفاده کردهاند، عسل اصلا شکرک نزند! در این نقطه، شاید شما کمی سردرگم شوید. متاسفانه عسل تقلبی هم دقیقا مانند عسل طبیعی میتواند شکرک بزند! حتی میتواند طوری تولید شود که شکرک نزند. شاید با خود فکر کنید که حتما این دو نوع عسل در نحوه شکرک زدن متفاوت هستند.
شکرک عسل تقلبی چه شکلی است؟
شکرک عسلهای اصل، میتواند در شکلها و انواع مختلفی بوده و نسبت به یکدیگر متفاوت باشد. این شکرک میتواند غلیظ بوده و از چسبندگی بالایی برخوردار باشد، یعنی دیرتر بر روی سطح پخش شود، یا میتواند رقیق بوده و سریع بر روی سطح پخش شود. تمام این حالتها، وابسته به نوع عسل و شهد آن است. حتی مکان کندو، رطوبت و دمای هوای مکانی که کندو در آن قرار داشته نیز در این موضوع تاثیر دارد.
بنابراین از روی غلظت و رنگ شکرک، نمیتوان تقلبی یا اصل بودن عسل را تشخیص داد. به عنوان مثال اگر عسل رنگ تیرهای داشته باشد، شکرک زدن آن نیز، به همان رنگ خواهد بود.
چگونه شکرک عسل را از بین ببریم؟
افراد بسیاری وقتی میبینند عسل شکرک زده، نمیدانند با آن چه کار کنند و معمولا میپرسند چگونه شکرک عسل را از بین ببریم؟ با توجه به تحقیقات و آزمایشهایی که بر روی عسل انجام شده، این محصول در این حالت نیز، همچنان از مواد مغذی و املاح بالا برخوردار است. پس بهترین کاری که با عسل شکرک زده میتوان انجام داد، خوردن آن است! پس از خرید عسل، آن را زود مصرف کنید.
اما اگر اصرار برای از بین بردن شکرک دارید، میتوانید با گرم کردن عسل، شکرک آن را از بین ببرید. اصولا شکرک عسل در حرارت 40 درجه از بین میرود. اما این عمل، موجب میشود تا عسل، بسیاری از مواد مفید و املاح خود را از دست بدهد.
در پایان، میتوان گفت تشخیص عسل طبیعی از تقلبی، بسیار دشوار است و معیار آن را نمیتوان شکرک زدن، قرار داد. سعی کنید این محصول را از فروشگاهی معتبر خریداری کرده و در صورت شکرک بستن، در همان حالت از آن استفاده کرده و از طعم آن لذت ببرید. به یاد داشته باشید که خواص عسل طبیعی اصل، مهمتر از رنگ و شکل آن است.