زعفران دم کرده یکی از چاشنی‌های اصلی برای تهیه انواع غذا خصوصاً برنج زعفرانی است. در نگاه اول، دم کردن زعفران کاری ساده به نظر می‌رسد، اما برای اینکه بتوانید خواص آن را حفظ کرده و از تغییر طعم جلوگیری کنید، باید نکات مهمی را مدنظر داشته باشید. لذا در این مقاله با طرز تهیه زعفران دم کرده آشنا خواهید شد. در بخشی از مقاله، نکاتی در خصوص دم کردن زعفران ارائه کرده‌ایم که بکار بستن آن‌ها روی میزان رنگ‌دهی و حفظ خواص زعفران تأثیر مثبتی دارد.
دلایل آسیاب کردن زعفران
از دیرباز برای استفاده از زعفران در پخت انواع غذاها یا تهیه نوشیدنی‌های گوارا، رشته‌های زعفران را به روش‌های مختلف آسیاب کرده و سپس آن را دم می‌کنند. زعفران پودر شده یا آسیاب شده در هاون، دانه‌های رنگی را بهتر پخش می‌کند. رنگ‌دهی بیشتر و سریعتر از مهمترین دلایل آسیاب کردن رشته‌های زعفران برای مصارف مختلف است.
در برخی از فروشگاه‌ها زعفران آسیاب شده نیز به فروش می‌رسد، اما چالش اصلی اینجاست که اگر شناختی از فروشگاه نداشته باشید، احتمال تقلب در این محصول بسیار زیاد خواهد بود. در این شرایط تشخیص زعفران اصل از تقلبی بسیار سخت بوده و عملاً نمی‌توانید نوع و کیفیت رشته‌های زعفران استفاده شده را تشخیص دهید.
به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم برای تهیه زعفران دم کرده، حتماً خودتان در خانه رشته‌های زعفران را آسیاب کرده و سپس به روش‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، برای دم کردن زعفران اقدام کنید.
بهترین روش پودر کردن زعفران
رشته‌های زعفران بسیار ارزشمند هستند بنابراین باید از روشی برای آسیاب کردن آن‌ها استفاده کنید که حتی یک رشته هم هدر نرود. به‌طورکلی دو روش برای پودر کردن زعفران وجود دارد که شامل استفاده از دستگاه آسیاب و هاون است. دستگاه زعفران ساب برای این کار مناسب خواهد بود، اما همان روش قدیمی خودمان کاربردی‌تر است. با استفاده از هاون، مقدار مورد نیاز خود را آماده می‌کنید و به این ترتیب هر بار زعفران دم‌کرده تازه خواهید داشت. به این ترتیب عطر و طعم زعفران نیز حفظ می‌شود. چون پودر کرده رشته‌های زعفران و نگهداری آن‌ها برای طولانی‌مدت منجر به کاهش خواص زعفران و کاهش عطر و طعم آن خواهد شد.
برای پودر کردن زعفران در هاون می‌توانید بسته به میزان زعفران از مقدار اندکی شکر استفاده کنید. دانه‌های شکر مانند سنگ زیرین آسیاب عمل کرده و در برخورد با دسته هاون، منجر به تسریع فرآیند آسیاب شدن رشته‌های زعفران خواهند شد.
آموزش دم کردن زعفران
یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای دم کردن زعفران، استفاده از آب جوش و بخار آب است، اما روش دیگری نیز وجود دارد که تأثیری مشابه دم کردن زعفران با آب جوش خواهد داشت.
دم کردن زعفران با آب جوش
پس از آسیاب کردن زعفران در هاون یا دستگاه زعفران ساب، مقدار اندکی آب جوش روی زعفران ساییده بریزید. می‌توانید بین 10 الی 15 دقیقه صبر کنید تا رنگ زعفران با خوبی باز شود. در صورت تمایل می‌توانید زعفران را در یک قوری کوچک مخصوص دم کردن زعفران ریخته و پس از اضافه کردن آب جوش، آن را برای چند دقیقه روی بخار آب قرار دهید.
دم کردن زعفران با یخ
دم کردن زعفران با یخ یکی دیگر از روش‌هایی است که در مقایسه با روش قبلی (دم کردن زعفران با آب جوش) کمتر متداول بوده اما کسانی که از این روش استفاده کرده‌اند، معتقدند که میزان رنگ‌دهی رشته‌های زعفران در این روش بیشتر است. البته در نظر داشته باشید که این روش اندکی زمانبر نیز خواهد بود.
به منظور دم کردن زعفران با یخ باید ابتدا رشته‌ها را آسیاب کرده و سپس آن‌ها را روی یک قالب کوچک یخ قرار دهید. در این روش بهتر است از یک ظرف شیشه‌ای استفاده کنید تا به راحتی بتوانید فرآیند رنگ‌دهی را ببینید. فرآیند دم کردن زعفران به این روش تا زمان آب شدن کامل یخ ادامه خواهد داشت. به همین دلیل نیز در برخی موارد که حجم زعفران زیاد است و باید از مقدار یخ بیشتری استفاده کنید، این روش اندکی زمانبر خواهد بود.
اگر بیشتر از مقدار نیاز زعفران دم کرده آماده کردید، حتماً مقدار باقیمانده را در یک ظرف شیشه‌ای در بسته نگداری کنید. به این ترتیب عطر و طعم آن برای مدت طولانی‌تری حفظ خواهد شد.
مهمترین موارد مصرف زعفران دم کرده
به دلیل خواص زعفران و تأثیر آن بر سلامتی، این محصول مصارف زیادی داشته که یکی از عمده‌ترین و قدیمی‌ترین آن‌ها، تهیه برنج زعفرانی است. از جمله مهمترین موارد مصرف زعفران دم کرده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- دم کردن زعفران برای برنج زعفرانی
- کیک، شیرینی و انواع دسر
- شربت، دمنوش و انواع نوشیدنی
نکات حیاتی برای دم کردن زعفران
- برای آسیاب کردن زعفران، همواره از هاون سنگی استفاده کنید. هاون فلزی به دلیل ایجاد حرارت در اثر اصطکاک، منجر به سوختن زعفران و کاهش خاصیت و رنگ‌دهی آن خواهد شد.
- برای تسریع فرآیند ساییدن زعفران می‌توانید از مقدار اندکی شکر یا قند استفاده کنید.
- سعی کنید زعفران را به میزان نیاز آسیاب کنید تا در اثر ماندن در یخچال خواص خود را از دست ندهد.
دم کردن زعفران کار دشواری نیست و تنها کافی است نکاتی که در این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم را مدنظر داشته باشید. همانطور که اشاره کردیم، برای تهیه زعفران دم‌کرده ابتدا باید رشته‌ها را آسیاب (پودر) کنید. در برخی موارد افراد اقدام به خرید زعفران پودر شده می‌کنند، که ممکن است دارای ناخالصی باشد و برای تهیه آن از زعفران اصل استفاده نکرده باشند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم، در صورت امکان خودتان در منزل زعفران را آسیاب کنید.
